En Çok Süt Veren İnek Irkları – 6 İnek Cinsi

En temel gıdalarımızdan olan süt inekler başta olmak üzere çeşitli hayvanlardan elde edilebiliyor. Bizler ise süt ihtiyacımızı çoğunlukla ineklerden karşılıyoruz. Böyle olunca yetiştiriciler süt verimi yüksek inekleri araştırmaya başlıyorlar. En çok süt veren inek ırkları, en iyi süt veren inekler, dünyanın en çok süt veren inek cinsi tüm bu soruların cevaplarını bu yazımızda sizlere aktarmaya çalışacağız.

Sütçü inek yetiştiriciliği yapan işletmeler tarafından en çok süt veren inek ırklarını yetiştirmek verim ve kar oranı açısından oldukça değerlidir. Kaliteli ve çokça süt olabilmek için en çok süt veren inek ırklarına hakim olmak gerekiyor. Dünyanın dört bir yanında yetiştirilen sütçü inek ırklarından ülkemizde de yetiştirilen bazı ırklar bulunmakta. Şimdi en çok süt veren inek ırklarına bir göz atalım.

1. Siyah Alaca (Holstein)
2. Jersey
3. Angeln (Angler)
4. Guemsey
5. Ayrshire
6. Shorthorn

En İyi Süt Veren İnek Irkları

Artan hayvansal gıda ihtiyaçlarını karşılamak için insanlar, sığırların verimini arttıracak bazı ıslah çalışmalarına gitmiştir. Bunun sonucunda kültür ırkı sığırlar ortaya çıkmıştır. Bunlar sütçü, etçi veya her ikisi açısından verimli olan kombine ırkları oluşturmuştur. En çok süt veren inek ırklarını verim yönünden karşılaştırmalı bir biçimde sırasıyla şu şekilde anlatabiliriz;

1- Siyah Alaca (Holstein)

Kültür ırkları açısından dünyada en fazla yetiştirilen ırktır. Hollanda kökenli bu sığırın yeryüzünde 100 milyondan fazla olduğu tahmin ediliyor. Süt veriminin yanında besi içinde verimlidir. Erkekleri çok iyi gelişir ve yüksek oranda karkas verir. Bu özellikleri bakımından sütçü ırklar arasında en iri olanlardandır. İsminden de anlaşılacağı üzere siyah ve beyaz renklerden oluşan bir deriye sahiptir.

Ülkelere göre süt verimi değişebilmektedir. İthal Siyah Alacalarda süt verimi yıllık 10000 litre civarındayken, Türkiye’de ise 4000-6500 litre civarında bir süt verimi vardır. Siyah Alaca’nın bazı özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz;

• 310 gün laktasyon süresi vardır.
• Sütteki sağ oranı %3,5 – 3,8 arasıdır.
• Erkek siyah alacalar 13 – 15 aylık yaşta kesim ağırlığına ulaşabilir.
• Sütteki protein oranı yaklaşık %3,1 civarındadır.

Holstein Günlük Süt Verimi

Siyah Alaca aynı zamanda Holstein olarak da biliniyor. Yıllık süt verimi doğru adımlarla 10000 litreye kadar çıkarılabilir. Doğru şekilde yetiştirilen; Holstein günlük süt veriminin yaklaşık 35 litre civarındadır.

2- Jersey

Sütteki yağ oranı en yüksek sütçü sığır ırklarından birisidir. Diğer ırklara göre daha küçük bir cüsseye sahiptir. Erkekleri besi için verimli değildir. Besisi düşük olduğu için Jersey yetiştiricileri tarafından erkek buzağılar genelde elden çıkarılır. Jersey ırkının genel özellikleri şu şekildedir;

• Jersey sığırının süt verimi yıllık ortalama 4000 – 5000 litre dolaylarındadır.
• Diğer ırklara göre çevre şartlarından daha fazla etkilenirler.
• Sütteki sağ oranı %4,5 civarındadır.
• Sütünün rengi biraz sarımsıdır.
• Deri rengi açık kahverengi – koyu kahverengi gibidir.

3- Angeln (Angler)

Kuzey Almanya kökenli olan bu ırkın rengi koyu, tarçın kırmızısıdır. Parlak ve kısa tüylere sahiptir. Jersey gibi bu sütçü ırkta küçük cüsseli diyebileceğimiz türdendir. Özellikleri şu şekildedir;

• Angler sığır ırkının süt verimi yılda yaklaşık 4000 litre civarındadır.
• Laktasyon süresi ortalama 300 gündür.
• Yağlı bir süte sahiptir. Süt yağ oranı %4,5 dur.

4- Guemsey

Yüksek protein ve yağ oranına sahip süt elde edilir. Üstün otlama yeteneği sayesinde %25 – 30 daha az yem tüketerek yüksek kalitede süt verebilir.

• Guemsey ineğinin yıllık süt verimi 6000 litre civarındadır.
• Süt yağ oranı %4,5 tir.
• Parlak ve kısa kıllara sahiptir. Açık veya koyu kırmızı renkte olabilir.

5- Ayrshire

Dayanıklı bir sığır ırkıdır. Buzağıları kolay yetiştirilebilir, orta büyüklükte bir yapıya sahiptir. Genellikle kahverengi ve beyaz lekeli bir görünüştedir.

• Ayrshire ineğinin süt verimi yıllık ortalama 5000 – 6000 litre arasındadır.
• Süt yağ oranı %4,5 civarındadır.
• Meme yapısı oldukça güzeldir.

6- Shorthorn

Uysal ve doğumu kolay olan bir türdür. Buzağılarında sağlık sorununa az rastlanır. Anavatanı İngiltere olan Shorthorn ırkının rengi kırmızı, kırmızı – beyaz lekeli olabilmektedir. Süt veriminin yanı sıra besi verimi de iyidir.

• Shorthorn sığırının süt verimi yıllık 5500 litre civarındadır.
• Süt yağı oranı %3,5 tir.
• Doğum oranı yüksek, döl verimi iyidir.

Yukarıda özellikleriyle beraber sıraladığımız sütçü sığır ırkları ülkemizde yaygın olarak yetiştirilen ırklar üzerinden seçilmiştir. Bunların yanında süt verimi yüksek olan başka ırklarda bulunaktadır. Fakat ülkeden ülkeye, yetiştirilme şartlarına, genetiklerine göre süt verimi birçok şarttan etkilenmektedir.

En Çok Süt Veren İnekler

Ülkemizde yetiştirilen inekler süt verimi en çok olanlar listesinde Siyah Alaca, Jersey, Simental gibi sütçü sığır ırkları yer almaktadır. Yerli ırk olarak da GAK (Güney Anadolu Kırmızısı) yüksek süt verimine sahiptir.

Bir inek günde ne kadar süt verir? Sorusunu da merak etmişsinizdir. Bu konuda yazdığımız ineklerin günlük süt verimi ve yaygın ırkların günlük süt verimi karşılaştırmasını buraya tıklayarak göz atabilirsiniz.

Dünya’nın En Çok Süt Veren İnek Irkları

Amerika’da yetiştirilen Siyah Alaca ırkı bir sığır 365 günlük laktasyon süresinde tamı tamına 26458 litre süt vererek en çok süt veren ineklerden biri olarak rekor kırmıştır. Süt verimi daha önce de belirttiğimiz gibi büyük oranda sığırın cinsine bağlıdır, geriye kalan etkenlerde süt verimini olumlu veya olumsuz şekilde etkileyebilmektedir.

En çok süt veren inek ırkları yazımızdan derlediğimiz bilgilerle oluşturulan videomuzu aşağıdan izleyebilirsiniz;